Departments  / .  مختبر الوراثة بعيادة ابن سينا
Genetics Laboratoryt

مختبر الوراثة بعيادة ابن سينا

مركز ژنتيك درمانگاه ابن سينا با استعانت از خداوند متعال و به یاری همکاران متخصص از گروه هاي مختلف آزمايشگاهي و با مسئوليت فني جناب آقاي دكتر غلامرضا بهرامي منجمي، متخصص ژنتيك پزشكي، و برخورداری از تکنولوژی و دانش روز آماده ارائه خدمات ژنتيك مشتمل بر مشاوره ژنتیک و تشخيص آزمايشگاهي اختلالات ژنتيك (مولكولي و سيتوژنتيك) به هموطنان عزیز می باشد. شايان ذكر است كه  به دلیل متمرکز بودن تمامي امكانات و پيش نيازهاي لازم جهت ارائه خدمات ژنتيك به طور همزمان در مجموعه ابن سينا از قبيل سونوگرافي و نمونه برداري از جنين (آمنيوسنتز) و يا انجام غربالگري هاي سه ماهه اول و دوم بارداري و همچنين غربالگري هاي متابوليك نوزادان و غيره، از اتلاف وقت و احيانا اختلالات فني از قبيل جابجايي نمونه و يا مشكل در انتقال نمونه به خصوص در موارد اورژانس جلوگيري خواهد گردید. پاره ای از این موارد اورژانس عبارتند از مادران باردار که در هفته های بالای بارداری به سر می برند و به دلیل نتایج غربالگری مثبت و یا سابقه یک اختلال ژنتیکی به مرکز ژنتيك درمانگاه ابن سينا مراجعه نموده اند و متقاضی انجام آزمایشات تشخیص پیش از تولد به صورت سریع می باشند و یا مواردی که بیمار مبتلا به سرطان تحت درمان است و سریعا پیگیر وضعیت پاسخ به درمان خود می باشد.

لذا مركز ژنتيك ابن سينا در این زمینه خط مشی خود را به شرح ذیل اعلام می دارد:

دقت و سرعت در تشخیص

جلب رضایت مراجعین و پزشکان محترم بواسطه دقت و سرعت در تشخیص. به عنوان نمونه آزمايشگاه ژنتيك درمانگاه ابن سينا تقريبا جزء اندك مراكز ژنتيك در كشور است كه قادر به ارائه نتيجه تست تشخيص پيش از تولد (آمنيوسنتز) با متد qf-PCR طي 24 ساعت مي باشد تا بدين واسطه هم خانواده سريعا از نگراني خارج گردد و هم پزشك محترم معالج در كوتاه ترين زمان و به طور اورژانسي قادر به تصميم گيري باليني در خصوص روند بارداري و احيانا اتخاذ دستورات لازم جهت سقط درماني خواهد بود.

مهارت و تعهد پرسنل

ارتقاء مهارت به همراه حفظ تعهد پرسنل در راستای انجام آزمایشات با بالاترین استانداردهای تشخیصی و برآوردن الزامات مدیریت کیفیت.

تجهیزات به روز

توسعه زیرساخت و بهینه سازی تجهیزات.

استفاده از استانداردترین تکنیک ها

ارتقاء روز افزون سطح کیفی و کمی آزمایشات، در نتيجه انجام آزمایشات تخصصی ژنتیک با بهره گیری از تکنیک های استاندارد طلایی (Gold Standard).

خدماتي كه توسط كلينيك و آزمايشگاه ژنتيك درمانگاه ابن سينا ارائه مي گردد:

  1.  مشاوره اختلالات ژنتیکی از قبیل انواع معلوليت ها، عقب ماندگي هاي ذهني و اختلالات تكاملي، بيماري هاي متابوليك، سرطان ها و اختلالات هماتولوژيك، ناباروري زنان و مردان، سقط مكرر، تعيين هويت.
  2.  مشاوره ژنتیک پیش از ازدواج.
  3. مشاوره ژنتیک پیش از بارداری.
  4.  مشاوره ژنتیک دوران بارداری.
  1. تشخیص مولكولي اختلالات ژنتیکی از قبيل انواع معلوليت ها، عقب ماندگي هاي ذهني و اختلالات تكاملي، بيماري هاي متابوليك، سرطان ها و اختلالات هماتولوژيك، ناباروري زنان و مردان، سقط مكرر، تعيين هويت.
  2. تشخیص ناقلین ژن های معیوب در خانواده های پرخطر.
  3. غربالگري غیر تهاجمی پیش از تولد (NIPT; Cell Free DNA) به هدف شناسايي اختلالات کروموزومی شایع و همچنین تعیین جنسیت.
  4. تشخیص پیش از تولد (PND) اختلالات ژنتیکی روی مایع حاصل از آمنیوسنتز و یا CVS.
  5. تشخیص علل ژنتیکی اختلالات ایدیوپاتیک و یا اختلالاتی که تحت کنترل چندین ژن هستند به روش توالی یابی نسل دوم (NGS/WES).
  1. انجام آزمایش کاریوتایپ روی نمونه خون محیطی با کیفیت High Resolution.
  2. انجام آزمایش کاریوتایپ روی نمونه مایع آمنیوتیک (به هدف تشخیص پیش از تولد سلامت ژنتیکی جنین).
  3. انجام آزمایش کاریوتایپ روی نمونه مغز استخوان.

چک لیست خدماتي كه توسط آزمایشگاه ژنتیک درمانگاه ابن سينا ارائه مي گردد از فایل زیر قابل مشاهده و دانلود می باشد:

پيش نياز جهت انجام آزمایش تشخیص پیش از تولد براي اختلالات كروموزومي، سابقه خانوادگي مثبت براي هر يك از تريزومي هاي 13، 18، 21 و يا اختلالات كروموزوم هاي جنسي يا نتيجه مثبت براي غربالگري سه ماهه اول يا دوم، يا نتيجه مثبت تست NIPT (Cell Free DNA) ، يا يافته مثبت سونوگرافي از قبيل NT معادل 3 ميلي متر يا بالاتر، و در مواردي هم اضطراب مادر مي باشد. در صورت مواجه با هر يك از موارد فوق، جهت تائيد آن يافته، آمنیوسنتز كه عبارت است از نمونه برداری از مایع آمنیون طي هفته 15 تا 18 بارداري توسط متخصصین کار آزموده توصيه مي گردد كه خدمات آمنيوسنتز جهت تسريع روند تشخيص پيش از تولد توسط درمانگاه ابن سينا نيز ارائه مي گردد. توجه شود كه در ایده آل ترین شرایط آمنیوسنتز، 5/0 تا 1 درصد احتمال سقط وجود دارد. معمولا بعد از نمونه برداری نیاز به مراقبت خاصی نیست و فقط چند ساعت استراحت ضروری است، ولي در صورت وقوع تب، افت فشار خون، سرگيجه، لكه بيني، اختلالات حركتي جنين، درد و انقباضات رحمي، دفع مایع به مقدار زیاد یا خون ریزی بلافاصله به اورژانس بیمارستان مراجعه گردد تا اقدامات ضروری انجام پذيرد. بعد از نمونه گيري از جنين به روش آمنيوسنتز، نمونه مايع آمنيوتيك سريعا و با حفظ پروتكل هاي آزمايشگاهي به آزمايشگاه ژنتيك ابن سينا منتقل مي شود.

آزمايشگاه ژنتيك درمانگاه ابن سينا تقريبا جزء اندك مراكز ژنتيك در كشور است كه به عنوان مركز فوريت هاي ژنتيك مولكولي قادر به ارائه نتيجه تست تشخيص پيش از تولد با متد qf-PCR بر روي نمونه حاصل از آمنيوسنتز، طي 24 ساعت مي باشد تا بدين واسطه هم خانواده سريعا از نگراني خارج گردد و هم پزشك محترم معالج در كوتاه ترين زمان و به طور اورژانسي قادر به تصميم گيري باليني در خصوص روند بارداري و احيانا اتخاذ دستورات لازم جهت سقط درماني باشد. ضمنا نتيجه تست qf-PCR خود نياز به تائيد با متد دوم دارد كه متد دوم در مركز ژنتيك درمانگاه ابن سينا يا MLPA (در صورت مثبت بودن نتيجه qf-PCR) با مدت زمان جواب دهي 72 ساعت و يا كاريوتايپ روي مايع آمنيوتيك با مدت زمان جواب دهي بين 2 تا 3 هفته خواهد بود.

قدم اول جهت انجام آزمایش تشخیص پیش از تولد براي اختلالات مولكولي (تك ژني) از قبيل تالاسمي، SMA، سيستيك فيبروزيس و بسياري از انواع عقب ماندگي هاي ذهني و اختلالات متابوليك كه داراي مجوز سقط درماني در صورت ابتلاي جنين هستند، بررسی جهش ژنتیکی با روش استاندارد طلايي مبتني بر PCR و Sanger Sequencing در نمونه خون پدر، مادر و فرزندان و یا سایر اعضای خانواده به صلاح دید و هماهنگی با آزمایشگاه ژنتیک پزشکی ابن سينا می باشد.

در صورتی که خانواده برای اولین بار به آزمایشگاه ژنتیک درمانگاه ابن سينا مراجعه نموده باشد حداقل 3 هفته زمان (آن هم پيش از بارداري) جهت بررسی وضعیت جهش بیماری زا در نمونه پدر، مادر و فرد بیمار خانواده نیاز خواهد داشت و در صورت تائید جهش بعد از گذشت 3 هفته، مادر اجازه بارداری جهت ورود به مرحله دوم پروسه تشخیص پیش از تولد بر روی نمونه پرز جفت (CVS) و یا مايع آمنيوتيك (آمنيوسنتز) را خواهد داشت. در غیر این صورت اگر مادر حین بارداری وارد پروسه تشخیص پیش از تولد شده باشد آزمایشگاه هیچ گونه مسئولیتی را در قبال ارائه وضعیت ژنتیکی جنین تا زمان مربوط به سقط قانونی نخواهد داشت.

بعد از انجام مشاوره توسط پزشك محترم معالج و يا انجام مشاوره ژنتيك كه توسط كادري مجرب از پزشكان مشاور ژنتيك در درمانگاه ابن سينا هم پذيرش مي گردد، با توجه به تشخيص باليني، در صورت درخواست تست كاريوتايپ نياز به حدودا 3 تا 5 ميلي ليتر نمونه خون آغشته به تركيب ضدانعقاد هپارين جهت كشت سلول و آناليز كروموزومي مي باشد كه بعد از نمونه گيري پيشنهاد مي گردد با رعايت زنجيره سرد جهت نگهداري و انتقال نمونه، نمونه خون موجود حداكثر طي 48 تا 72 ساعت به آزمايشگاه ژنتيك درمانگاه ابن سينا تحويل گردد.

بعد از انجام مشاوره توسط پزشك محترم معالج و يا انجام مشاوره ژنتيك كه توسط كادري مجرب از پزشكان مشاور ژنتيك در درمانگاه ابن سينا هم پذيرش مي گردد، با توجه به تشخيص باليني براي هر يك از اختلالات مولكولي نام برده در بخش بالا نياز به حدودا 3 تا 5 ميلي ليتر نمونه خون آغشته به تركيب ضدانعقاد EDTA مي باشد كه بعد از نمونه گيري پيشنهاد مي گردد با رعايت زنجيره سرد جهت نگهداري و انتقال نمونه، نمونه خون موجود حداكثر طي 72 ساعت به آزمايشگاه ژنتيك درمانگاه ابن سينا تحويل گردد.

بعد از انجام مشاوره توسط پزشك محترم معالج و يا انجام مشاوره ژنتيك كه توسط كادري مجرب از پزشكان مشاور ژنتيك در درمانگاه ابن سينا هم پذيرش مي گردد، با توجه به تشخيص باليني، اگر درخواست پزشك محترم بررسي ميزان شكست DNA اسپرم (DNA Fragmentation Index, DFI) باشد، بعد از نمونه گيري اسپرم با روش استاندارد طلايي فلوسيتومتري ميزان شكست ژنوم اسپرم به صورت درصد اعلام مي گردد.

بعد از انجام مشاوره توسط پزشك محترم معالج و يا انجام مشاوره ژنتيك كه توسط كادري مجرب از پزشكان مشاور ژنتيك در درمانگاه ابن سينا هم پذيرش مي گردد، با توجه به تشخيص باليني، اگر درخواست پزشك محترم بررسي علل ژنتيك سقط مكرر (سه سقط يا بيشتر) باشد، در اين صورت مجدد بسته به درخواست پزشك مي توان كاريوتايپ روي نمونه خون هپارينه زوجين انجام داد و يا مي توان تست هاي مولكولي روي نمونه خون آغشته به  EDTA انجام داد كه شرايط هر دو مورد بالاتر ذكر شده است. 

از طرف ديگر در صورت ارسال محصول سقط به آزمايشگاه كه داخل محلول نرمال سالين نگهداري مي شود. بنا به درخواست پزشك محترم معالج مي توان تست هاي مولكولي يا سيتوژنتيك مولكولي مشتمل بر qf-PCR و يا Subtelomeric MLPA و يا array CGH درخواست نمود.

تست NIPT مانند غربالگري سه ماهه اول، ماهيت غربالگري دارد بدان معنا كه روي نمونه خون مادر باردار از هفته 10 تا 17 بارداري با روش مبتني بر Next Generation Sequencing (NGS) ولي با دقت حدودا %98 انجام پذير است. بنابراين با توجه به دقت بالاتر اين تست نسبت به غربالگري سه ماهه اول، تست NIPT مي تواند جايگزين مناسبي محسوب گردد، همچنين براي مادران باردار با سن 35 سال و بالاتر انجام NIPT نسبت به غربالگري هاي سه ماهه اول اكيدا پيشنهاد مي گردد. توجه شود كه هنگام انجام تست NIPT حتما نتيجه سونوگرافي NT و ارائه آن به آزمايشگاه الزامي خواهد بود. ضمنا در صورت انجام غربالگري سه ماهه اول و مثبت بودن نتيجه آن استفاده از متدهاي تشخيصي مانند آمنيوسنتز بجاي NIPT اكيدا پيشنهاد مي گردد، چرا كه اساس NIPT غربالگري است و دقت آن صد در صد نبوده لذا مناسب جهت تائيد نتيجه تست غربالگري ديگر نخواهد بود. جهت انجام تست NIPT  نياز به خون مادر باردار در لوله هاي مخصوص ترنسفر مي باشد كه توسط آزمايشگاه ارائه مي گردد.

تست Next Generation Sequencing (NGS) به هدف بررسي Whole Exome Sequencing (WES)  براي بيماري هاي مولكولي فاقد تشخيص و يا داراي تشخيص ولي بيماري داراي تعدد ژن و يا بيماري داراي يك ژن ولي با سايز بزرگ، بعد از انجام مشاوره توسط پزشك محترم معالج و يا مشاوره ژنتيك كه توسط كادري مجرب از پزشكان مشاور ژنتيك در درمانگاه ابن سينا هم انجام مي پذيرد، پذيرش مي شود. نكته بسيار حائز اهميت جهت دستيابي به نتيجه مطلوب و هر چه دقيق تر در اين تست ارائه جزئيات كامل و مكتوب علائم باليني در فرد بيمار توسط پزشك محترم ارجاع دهنده خواهد بود. شايان ذكر است كه اين تست به لحاظ تكنيكي با دو دقت مختلف روي نمونه خون آغشته به تركيب ضد انعقاد EDTA قابل پذيرش و انجام است، يكي روش WES-100X و ديگري روش WES-200X كه همانطور كه از نامشان پيداست در روش WES-200X تعداد دفعات خوانش ژن ها بيشتر از روش WES-100X است. در نتيجه كيفيت نتايج حاصل روش WES-200X بالاتر خواهد بود كه در نتيجه آن هزينه مربوط به روش WES-200X نيز بيشتر مي باشد كه تصميم گيري در انتخاب يكي از اين دو روش شخصا بر عهده خانواده بيمار است.

مركز ژنتيك پزشكي درمانگاه ابن سينا به منظور رفاه حال مراجعین اقدام به راه اندازی سیستم جواب دهی آنلاین نموده و مراجعین محترم می توانند نتایج آزمايشات را بدون مراجعه به بیمارستان و از طریق وب سایت بیمارستان ابن سینا و کلیک بر روی سامانه جواب دهی آنلاین  و  وارد کردن شماره قبض  خود که روی قبض درج شده است به سامانه جواب دهی وارد شده و نتیجه آزمایش خود را مشاهده نمایند.

به نظر میرسد چیزی که دنبالش هستید یافت نشد.

آدرس: تهران – فلکه دوم صادقیه – ابتدای خیابان آیت اله کاشانی – درمانگاه شبانه روزی ابن سینا، طبقه 2 ساختمان جنوبی، آزمایشگاه ژنتیک.

تلفن: 47900-021

Opening Hours