درد در سر ممکن است به شکل مداوم یا متناوب باشد و می‌تواند باگذشت زمان بدتر شود.
سردرد
سردرد ممکن است به شکل مداوم یا متناوب باشد و می‌تواند باگذشت زمان بدتر شود؛ اما یک چیز قطعی است: در هنگام مواجهه با سر درد، فکر کردن به هر چیز دیگری بسیار سخت است. هر چقدر بیشتر در مورد انواع سردرد بدانیم بهتر می‌توانیم آنها را کنترل کنیم.
سردردهای عصبی و تنشی
این سردردها انقباض ماهیچه‌ای یا سردردهای استرسی نیز نامیده می‌شوند و رایج‌ترین نوع سردرد هستند. درد معمولاً در هر دو سمت وجود دارد و فرد ممکن است احساس سفت کردن کمربند بر دور سر یا فشار بر روی صورت، گردن و سر خود کند. در نوع سردرد همچنین ممکن است فرد نسبت به نور و صدا حساس باشد.
علت سردردهای عصبی و تنشی
برخی حالت‌های فیزیکی که منجر به کشیدگی عضلات سر و گردن می‌شود، مانند زمانی که برای ساعت‌ها پشت کامپیوتر قوز می‌کنیم و یا تلفن همراه را با بین شانه و گوش خود نگه می‌داریم، می‌تواند منجر به این نوع سردرد شود. استرس، کار شدید، نخوردن وعده‌های غذایی، افسردگی، اضطراب و خواب کم می‌تواند به عضلات گردن، صورت، جمجمه و آرواره تأثیر بگذارد و منجر به سردرد شود.
درمان سردردهای عصبی و تنشی
اگر یکی از مشکلات مانند آرتروز، درد دندان یا آپنه خواب علت سردرد باشد، پزشک در ابتدا مشکل اصلی را رفع می‌کند. اگر فرد هیچ مشکل دیگری نداشته باشد، در این صورت پزشک ممکن است برخی داروهای بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن تجویز کند. دوش آب گرم یا دستمال مرطوب گرم بر روی پشت گردن می‌تواند مفید باشد. اگر این درمان‌ها مؤثر واقع نشد می‌توان از مدیتیشن یا یک تکنیک آرامش بخش دیگر به‌منظور کنترل استرس استفاده کرد.
سردردهای میگرنی
در این نوع سردردها درد متناوب در یک طرف سر ایجاد می‌شود. این درد می‌تواند شدید باشد و صحبت کردن یا راه رفتن ممکن است آن را تشدید کند. در این نوع سردرد فرد ممکن است حالت تهوع و حساسیت به نور، سر و صدا و یا بو داشته باشد. کاهش اشتها و میزان دفع ادرار ممکن است در روز قبل از میگرن رخ دهند. افراد ممکن است قبل، حین و یا بعد از سردرد میگرنی دچار هاله بینی شوند. فرد ممکن است خطوط موج دار، نور چشمک زن و یا لکه‌های سیاه مشاهده کند.
علل میگرن
تئوری‌های مختلفی در مورد علت ابتلای افراد به بیماری میگرن وجود دارد که ژنتیک و محیط نیز ممکن است در آن تأثیر داشته باشند. محرک‌های میگرن ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشند اما تغییرات غیرعادی، استرس، مشکلات خواب، بوهای قوی، تنباکو، نخوردن وعده‌های غذایی، نور چشمک زن و اضطراب می‌توانند میگرن را فعال کنند. همچنین مواد غذایی و نوشیدنی‌های خاصی نیز ممکن است تأثیرگذار باشند که شامل نوشیدنی‌های الکلی، پنیر کهنه، ترشی جات، پپرونی و سوسیس می‌شوند.
درمان میگرن
بهترین راه استراحت با چشم‌های بسته در یک اتاق ساکت و تاریک همراه با قرار دادن چیزی خنک بر روی پیشانی است. فرد باید نوشیدنی زیادی مصرف کند، به‌خصوص در صورتی که دچار استفراغ باشد. پزشک ممکن است دارو تجویز کند، چه برای پیشگیری از میگرن و یا کاهش درد و بهبود علائم بیماری؛ اما استفاده از دارو همچنین ممکن است به سردرد ارجاعی منجر شود، به همین علت باید به توصیه‌های پزشک توجه کرد.
سردردهای خوشه‌ای
این نوع سردردها ناگهانی رخ می‌دهند و بسیار دردناک هستند. این سردردها در یک طرف سر و اغلب در پشت یکی از چشم‌ها روی می‌دهند. این نوع سردرد اغلب در موقع خاصی از روز برای چندین هفته ظاهر می‌شوند. درد معمولاً ۵ تا ۱۰ دقیقه بعد از شروع در بدترین حالت قرار می‌گیرد و حدود ۳ ساعت طول می‌کشد. بینی و چشم ممکن است قرمز شوند و در قسمتی که درد وجود دارد متورم شوند و فرد ممکن است به نور، صدا و یا بو حساس باشد. همچنین ممکن است فرد دچار هاله بینی شود و قبل از آن حالت تهوع داشته باشد.
علت سردردهای خوشه‌ای
از آنجا که این نوع سردرد بیشتر در شب اتفاق می‌افتد، برخی پزشکان فکر می‌کنند که این سردرد به علت خواب نامنظم باشد. نوشیدن الکل به‌خصوص شراب قرمز و سیگار می‌توانند از دیگر محرک‌ها باشند. در صورتی که فرد در خانواده سابقه ابتلا به این سردرد و یا آسیب دیدگی از ناحیه سر داشته باشد احتمال ابتلا به آن در وی افزایش می‌یابد. این نوع سردرد در پاییز و بهار رایج‌تر است و در برخی موارد با آلرژی اشتباه گرفته می‌شوند.
درمان سردرد خوشه‌ای
روش درمانی که به‌منظور بهبود این نوع سردرد استفاده می‌شود به شکل تنفس اکسیژن خالص به‌منظور کاهش جریان خون به مغز است. محققان همچنان علت دقیق این موضوع را نمی‌دانند اما نتایج نشان داده‌اند که می‌تواند به افراد مبتلا به این نوع سردرد کمک کند. داروهای تریپتان نیز می‌توانند در درمان این سردرد مؤثر باشند که عروق خونی را تنگ می‌کنند و درد را کاهش می‌دهند. در برخی موارد جدی‌تر از پیشگیری کننده‌هایی همچون وراپامیل استفاده می‌شود.
سردردهای سینوسی
بیشتر افرادی که فکر می‌کنند این نوع سردرد را دارند در واقع میگرن دارند. در هر دو نوع درد در صورت، گرفتگی بینی و چشمان اشک‌بار وجود دارد و هر دو در هنگامی خم شدن به جلو بدتر می‌شوند؛ اما عفونت سینوسی که منجر به سردرد سینوسی می‌شود، با خود مخاط غلیظ و زرد رنگ به همراه دارد و تب و مشکلات بویایی از دیگر علائم آن هستند. در این میگرن این علائم وجود ندارند.
درمان سردرد سینوسی
عفونت سینوسی اغلب خود به خود بعد از یک هفته بهبود می‌یابد و بعد از بهبود آن سردرد نیز باید رفع شود. در صورتی که طولانی‌تر شود ممکن است عفونت باکتریایی باشد و نیاز به مصرف آنتی‌بیوتیک داشته باشد. همچنین ممکن است پاک کردن سینوس با محلول سالین و یا استفاده از کورتیکواستروئیدها برای کمک به التهاب مؤثر باشند.
سردردهای ثانویه
این سردردها بر اثری بیماری‌های اثرگذار بر مغز ایجاد می‌شوند. سردرد سینوسی یک نمونه از آن است چرا که بر اثر عفونت ایجاد می‌شود. برخی بیماری‌های دیگر نیز ممکن است به سردرد منجر شوند که می‌توان به ضربه ناگهانی به سر، مشکلات در عروق خونی، تومورهای مغزی و یا تشنج اشاره کرد.
درمان سردردهای ثانویه
پزشک در این حالت به بررسی علل سردرد می‌پردازد تا روش درمان آنها را به کار گیرد. با بهبود و رفع مشکل اصلی در اغلب اوقات سردرد نیز بهبود می‌باید.
