رنگ زرد پوست یا چشم ها می تواند علامت زردی باشد،وضعیتی که ۶۰ درصد نوزادان را مبتلا می کند و همچنین می تواند در بزرگسالان نیز رخ دهد. طبق آخرین تحقیقات انجام شده،نوزادان و افراد مسن بیشترین احتمال ابتلا به زردی را دارند.
زردی ناشی از افزایش بیلی روبین در بدن است،یک ترکیب زرد رنگ در خون که پس از تجزیه گلبول های قرمز تشکیل می شود،سطوح بالای بیلی روبین در بزرگسالان ممکن است نشانه ای از یک بیماری زمینه ای باشد.
چه چیزی باعث زردی در نوزادان می شود؟
نوزادان پس از تولد در معرض خطر زردی هستند. تحقیقات نشان می دهد که دو گروه از نوزادان بیشتر مستعد ابتلا به زردی هستند از جمله:
۱: نوزادانی که نارس به دنیا می‌آیند: نوزادانی که نارس به دنیا می‌آیند بیشتر در معرض خطر زردی هستند، زیرا ممکن است کبد آنها به اندازه کافی برای متابولیسم موثر بیلی روبین رشد نکرده باشد.
۲ : نوزادانی که از کم آبی رنج می‌برند:کم آبی نوزاد را مستعد ابتلا به زردی می کند زیرا ترشح طبیعی فرآیند تجزیه بیلی روبین را از طریق تولید کلیه و ادرار کاهش می دهد.کم آبی بدن می تواند نتیجه عدم دریافت شیر کافی در اوایل بارداری باشد. کاهش مصرف شیر باعث تولید کمتر مدفوع می شود که روند طبیعی دفع را به خطر می اندازد.
با اینحال طریقه های دیگری هم وجود دارد که زردی در نوزادان ایجاد می شود از جمله :
- زردی فیزیولوژیک :
در دوران بارداری، جفت بیلی روبین را از بین می برد. هنگامی که نوزاد متولد می شود،کبد کودک باید این عملکرد را بر عهده بگیرد.زمانی که کبد کودک به اندازه کافی رشد نکرده باشد تا بتواند به طور موثر از شر بیلی روبین خلاص شود، کودک ممکن است دچار زردی شود.
یرقان فیزیولوژیک به عنوان یک پاسخ «طبیعی» به توانایی محدود کودک برای پردازش و دفع بیلی روبین در روزهای اول زندگی رخ می دهد. اکثر نوزادان سالم زردی فیزیولوژیک دارند که معمولاً ۲ تا ۴ روز پس از تولد نوزاد ظاهر می شود و معمولاً تا زمانی که نوزاد دو هفته ای شود از بین می رود.
- زردی ناشی از همولیز:
زردی ممکن است با تجزیه گلبول‌های قرمز خون به دلیل بیماری همولیتیک نوزاد رخ دهد که در اثر ناسازگاری گروه‌های خونی نوزاد و مادر ایجاد می‌شود. همچنین ممکن است زمانی رخ دهد که نوزاد تعداد زیادی گلبول قرمز داشته باشد که به طور طبیعی تجزیه شده و بیلی روبین آزاد می شود. این می تواند زمانی اتفاق بیفتد که کبد نوزاد به اندازه کافی بیلی روبین را برای جلوگیری از اضافه شدن این ماده حذف نمی کند.
- زردی شیر مادر:
تعداد بسیار کمی از نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند از دو تا دوازده هفتگی شروع به ایجاد زردی می‌کنند که ممکن است به دلیل ترکیبات خاصی در شیر مادر باشد که می‌تواند از دفع سریع بیلی روبین توسط کبد جلوگیری کند.
- زردی ناشی از اختلال در عملکرد کبد:
زردی ممکن است به عملکرد ناکافی کبد به دلیل عفونت یا عوامل التهابی یا ژنتیکی مرتبط باشد.
علائم زردی در نوزادان:
نوزادانی که زردی دارند معمولاً رنگ زردی در پوست یا سفیدی چشم‌هایشان دارند و ممکن است بیشتر از حد معمول خواب‌آلود باشند. «در کودکان، معمولاً با نوعی ویروس همراه است، بنابراین زردی همراه با استفراغ و/یا درد شکمی نیز به نظر می‌رسند.
زردی شدیدی که برای مدت طولانی درمان نشود، در موارد نادری می‌تواند باعث بیماری به نام کرنیکتروس شود که می‌تواند باعث آسیب مغزی، کاهش شنوایی، ناتوانی‌های ذهنی، مشکلات بینایی و دندان‌ها و حتی فلج مغزی شود.
درمان زردی در نوزادان :
در نوزادان، موارد خفیف زردی اغلب تا سه هفته خود به خود برطرف می شود. موارد جدی‌تر زردی در نوزادان ممکن است نیاز به ماندن نوزاد در بیمارستان داشته باشد.
در موارد جدی‌تر زردی در نوزادان، پزشکان ممکن است نیاز به درمان با هدف کاهش سطح بیلی روبین در خون نوزاد داشته باشند.
این درمان ها می تواند شامل موارد زیر باشد:
- تزریق خون:
اگر روش‌های دیگر در درمان زردی نوزاد مؤثر نباشد، پزشکان ممکن است تزریق خون را توصیه کنند. مقدار کمی خون از نوزاد گرفته می شود که با خون اهداکنندگان جایگزین می شود. این باعث رقیق شدن بیلی روبین می شود. به ندرت پیش می آید که این روش مورد نیاز باشد.
- فتوتراپی:
فتوتراپی همچنین به عنوان نور درمانی شناخته می شود، این درمان شامل قرار دادن نوزاد زیر لامپی است که نور در طیف سبز آبی ساطع می کند. نور با تغییر شکل و ساختار مولکول های بیلی روبین به دفع بیلی روبین به کودک کمک می کند.
چه چیزی باعث زردی در بزرگسالان می شود : تعدادی از علل زردی در بزرگسالان وجود دارد که با ناتوانی کبد در پردازش بیلی روبین مرتبط است،که شامل :
- اختلالات خود ایمنی
- سیروز کبد،ناشی از مصرف زیاد الکل یا بیماری کبد چرب.
- اختلالات متابولیک کبد، مانند بیماری ویلسون یا هموکروماتوز.
- در تعداد کمی از افراد، مکمل ها می توانند باعث مسمومیت کبد شوند.ده ها مکمل ممکن است باعث مسمومیت کبد شوند، از جمله مکمل های ویتامین A و D و ویتامین های محلول در چربی.
- مصرف دوز توصیه شده آنتی بیوتیک ها مانند آگمنتین نیز می تواند منجر به مسمومیت کبدی شو. Augmentin برای درمان تعدادی از بیماری ها از جمله عفونت های دستگاه تنفسی و سینوزیت باکتریایی استفاده می شود.
- سمیت مرتبط با دارو مصرف دارو در برخی افراد می تواند باعث مسمومیت کبدی شود. این می تواند در مورد استامینوفن باشدکه برای درمان درد یا تب در کودکان و بزرگسالان استفاده می شود. مسمومیت زمانی ممکن است رخ دهد که بیمار بیش از دوز توصیه شده مصرف کند که ۴ گرم در یک روز برای بزرگسالان و ۹۰ میلی گرم در روز در کودکان است.
مصرف چندین دوز استامنوفن (بیش از دو گرم) در یک دوره ۲۴ ساعته در طول پنج روز یا بیشتر نیز ممکن است باعث سمیت تجمعی کبد شود.
انسداد مجاری صفراوی با ناتوانی در دفع بیلی روبین همراه است که می تواند باعث زردی شود و در عین حال منجر به شرایط زیر شود:
- تومورهای کبدی
- سنگ کیسه صفرا
- تومورهای پانکراس
- تومورهای مجرای صفراوی
- بیماری یا تومورهای کیسه صفرا
علائم زردی در بزرگسالان :
در بزرگسالان، زردی اغلب به دلیل عفونت ایجاد می شود. این شرایط عفونی می تواند باعث زردی شود:
- هپاتیت حاد A، B، C، D یا E.
- هپاتیت مزمن یا التهاب کبد.
بزرگسالان مبتلا به زردی ممکن است علائم زیر را تجربه کنند :
- درد شکم.
- علائم شبیه آنفولانزا
- ادرار تیره رنگ یا مدفوع خاکی
- در بزرگسالان، زردی که ناشی از عفونت نیست ممکن است با بیماری کبدی همراه باشد. در این صورت، علائم ممکن است شامل خارش پوست یا کاهش وزن باشد.
زردی که با بیماری کبدی مرتبط است ممکن است به طور خاص ناشی از موارد زیر باشد:
- پیودرما گانگرنوزوم، یک بیماری پوستی نادر است که باعث ایجاد زخم های دردناک روی پوست، معمولا روی پاها می شود.
- پلی آرترالژیا، وضعیتی که باعث درد و التهاب در مفاصل متعدد می شود.
درمان زردی در بزرگسالان :
در بزرگسالان، علت یا علل زمینه ای زردی اغلب به جای درمان خود زردی، اساس درمان است.درمان های زردی در بزرگسالان می تواند شامل موارد زیر باشد:
- داروهای ضد ویروسی، اگر زردی ناشی از هپاتیت باشد.
- جراحی مجرای صفراوی، اگر زردی ناشی از انسداد مجرای صفراوی باشد.
- برداشتن کیسه صفرا، اگر سنگ کیسه صفرا باعث زردی می شود.
آیا زردی مسری است؟
مهم است که به خاطر داشته باشید که زردی مسری نیست. شما از کسی که با او در تماس هستید دچار زردی نمی شوید و اگر زردی دارید نمی توانید آن را به شخص دیگری منتقل کنید.
دانشگاه جامع علمی کاردبردی ابن سینا:
مرکز آموزش علمی _کاربردی ابن سینا قصد دارد تا در میان مدت در قالب یک مرکز آموزش بین المللی معتبر و پیشرو در زمینه تربیت نیروی انسانی کارآمد پیراپزشکی و پشتیبانی مورد نیاز نظام سلامت فعالیت نماید.این مرکز دارای توانمندی بی حد و حصر در زمینه ی تربیت نیروی انسانی کارآمد پیراپزشکی و پشتیبانی نظام سلامت منطبق با استانداردهای ملی و بین المللی در قالب آموزشهای علمی – کاربردی می باشد.
رشته های مقطع کاردانی:
- کاردانی حرفه ای امور بیمه
- کاردانی حرفه ای مددکاراجتماعی_مددکار کودک
- کاردانی حرفه ای حسابداری امور مالی
- کاردانی حرف ای مددکار اجتماعی _مددکاری خانواده
- کاردانی فنی تجهیزات پزشکی_تجهیزات آزمایشگاه تشخیص پزشکی
- کاردانی فنی تجهیزات پزشکی_تجهیزات اتاق
- کاردانی فنی تجهیزات پزشکی_تجهیزات کنترل عفونی و استریلیزاسیون
رشته های مقطع کارشناسی:
- کارشناسی حرفه ای گردشگری سلامت
- کارشناسی حرفه ای مددکاری اجتماعی_مددکاری کودک
- کارشناسی حرفه ای مدیریت بیمه_بیمه اشخاص
- مهندسی فناوری تجهیزات پزشکی آزمایشگاه تشخیص پزشکی
- مهندسی فناوری تجهیزات پزشکی اتاق عمل
- کارشناسی حقوق بیمه
