سونوگرافی بیضه روشی کم ریسک است که برای تشخیص طیفی از عارضه ها مانند پیچش بیضه، سرطان بیضه و اپیدیدیمیت به کار می‌رود.
سونوگرافی بیضه چیست؟
سونوگرافی روشی تشخیصی است که از امواج صوتی به‌منظور ایجاد تصویر از داخل بدن استفاده می‌کند. این تصاویر می‌توانند به پزشک به‌منظور تشخیص بیماری و مصدومیت کمک کنند.
سونوگرافی بیضه که تصویربرداری اولتراسوند از کیسه بیضه نیز نامیده می‌شود، به‌طور خاص به بررسی وضعیت بیضه‌ها می‌پردازد.
بیضه‌ها بخشی از سیستم تولید مثل مردان هستند. وظیفه اصلی آنها ایجاد اسپرم و هورمون‌ها ست. بیضه‌ها در داخل کیسه‌ای به نام کیسه بیضه قرار دارند.
سونوگرافی روشی ایمن، با ریسک کم و غیرتهاجمی است. کل فرآیند آن در خارج از بدن رخ می‌دهد.
موارد استفاده
سونوگرافی بیضه به‌منظور تشخیص طیف وسیعی از مشکلات مربوط به کیسه بیضه، بیضه یا اپیدیدیم استفاده می‌شود. پزشک ممکن است سونوگرافی بیضه را در شرایطی که فرد در اطراف یا داخل بیضه دچار آسیب، درد یا تورم بوده باشد، تجویز می‌شود.
موارد استفاده سونوگرافی بیضه شامل موارد زیر است:
آزمایش توده‌های بیضه
اگر پزشک مشکوک شود که مردی مبتلا به سرطان بیضه است، سونوگرافی بیضه یکی از اولین تست‌هایی است که تجویز می‌کند. از این تست برای تشخیص اینکه آیا توده یافته شده در بیضه سرطانی است یا خیر استفاده می‌شود.
تصاویر سونوگرافی می‌توانند به پزشک در مشاهده اندازه و موقعیت توده کمک کنند. همچنین این تصاویر می‌توانند به پزشک در تشخیص اینکه آیا توده حاوی مایع است، که اغلب بدون خطر است، یا جامد، که می‌تواند سرطانی باشد، کمک کنند.
پیچش بیضه
پیچش بیضه عارضه‌ای جدی و بسیار دردناک است که نیازمند اقدامات درمانی فوری است. این عارضه در مواقعی که طناب منوی، که خون را به بیضه می‌رساند، پیچ می‌خورد.
اگر پیچش بیضه فوراً درمان نشود، خون رسانی به بیضه ممکن است قطع شود که در نهایت به مرگ بافت بیضه منجر شود.
در اغلب مواقع، برای پیشگیری از آسیب‌های بیشتر به بیضه به جراحی نیاز است. فرد باید در اسرع وقت بعد از مشاهده درد شدید در بیضه بدون علت آشکار به پزشک مراجعه کند.
اپیدیدیمیت
اپیدیدیمیت تورم اپیدیدیم است که یک مجرای محکم پیچ خورده در پشت بیضه است که اسپرم را نگهداری و منتقل می‌کند. تورم اپیدیدیم می‌تواند به تجمع مایع در اطراف بیضه منجر شود و در نهایت موجب ایجاد توده یا تورم شود.
اپیدیدیمیت اغلب بر اثر یک عفونت رخ می‌دهد.
ناباروری
بیضه‌ها اسپرم را تولید و نگهداری می‌کنند. مشکلات اثر گذار بر بیضه‌ها گاهی اوقات می‌توانند موجب ناباروری در مردان شوند. عارضه‌های احتمالی شامل عفونت، مصدومیت، جراحی قبلی و یا بیماری می‌شوند.
بیضه‌های نهفته
بیضه‌های نهفته عارضه‌ای شایع است که بر میدان جوان اثر می‌گذارد.
در طی رشد جنین، بیضه‌ها باید به شکل طبیعی از داخل شکم به سمت پایین حرکت کنند تا در نهایت در خارج از بدن و داخل کیسه بیضه قرار گیرند. این اتفاق معمولاً قبل از تولد رخ می‌دهد ولی ممکن است تا ۶ ماه پس از تولد طول به تعویق بیفتد.
اگر تا زمان ۶ ماهگی یک پسر بیضه‌ها داخل کیسه بیضه قرار نگیرند، لازم است تا به متخصص مراجعه شود. گاهی اوقات، ممکن است نیاز به جراحی باشد. جراحی معمولاً مستقیم است و به این شکل است که جراح بیضه‌ها را به پایین انتقال می‌دهد تا در موقعیت مناسب در بدن قرار گیرند.
آمادگی برای انجام سونوگرافی بیضه
نیازی به ناشتا بودن قبل از انجام سونوگرافی بیضه نیست.
قبل از انجام سونوگرافی، فرد باید تمام لباس‌های پایین تنه خود را در بیاورد. افراد می‌توانند از لباس‌های گشاد و راحت استفاده کنند.
در حین انجام آن افراد باید تا آنجا که ممکن است ثابت باقی بماند تا سونوگرافی تصاویری واضح از بیضه‌ها ایجاد کند.
انتظار چه چیزی داشته باشیم
سونوگرافی بیضه توسط متخصص صورت می‌گیرد که در اینجا می‌تواند رادیولوژیست و یا اورولوژیست باشد. قبل از شروع آن، باید هر آنچه در حین انجام رخ می‌دهد به فرد توضیح داده شود.
سونوگرافی معمولاً حدود ۱۵ تا ۳۰ دقیقه طول می‌کشد.
قبل از انجام آن از فرد خواسته می‌شود تا به پشت روی میز دراز بکشد. در حین آن ممکن است نیاز باشد تا فرد بر روی یک سمت بدن دراز بکشد.
سونوگرافی بیضه خارج از بدن انجام می‌شود. دستگاهی کوچک که در دست قرار می‌گیرد به نام ترانسوندر برای گرفتن تصاویر استفاده می‌شود.
پزشک ممکن است از ژلی بر پایه آب بر روی کیسه بیضه استفاده کند تا مطمئن شود تماس خوبی بین پوست و ترانسوندر ایجاد می‌شود. ژل همچنین اجازه می‌دهد تا تراسوندر به نرمی بر روی پوست حرکت داده شود تا تصاویر واضحی گرفته شود. ژل ممکن است حس خنکی بر روی پوست ایجاد کند، به همین دلیل گاهی اوقات از قبل مقداری گرم می‌شود.
متخصص ترانسوندر را بر روی کیسه بیضه عقب جلو می‌کند تا بتواند تصاویری از بیضه‌ها ایجاد کند. فشار از سمت تراسوندر معمولاً بسیار سبک است اما اگر فرد در آن ناحیه دچار تورم و یا بیماری باشد کمی احساس ناراحتی کند.
بعد از پایان سونوگرافی پزشک ژل را از روی پوست حذف می‌کند و ژل باقی مانده نیز به‌سرعت خشک می‌شود و لباس را لکه دار نمی‌کند.
نتایج سونوگرافی
تصاویر سونوگرافی معمولاً به‌سرعت پردازش می‌شوند. گاهی اوقات متخصص سونوگرافی قادر است نتایج را به‌سرعت به فرد منتقل کند.
اگر پزشک نتواند نتایج را در زمان انجام سونوگرافی به فرد انتقال دهد شاید نیاز به قرار مجدد باشد. رادیولوژیست نتایج را بررسی و تفسیر می‌کند.
برخی از اورولوژیست ها ممکن است سونوگرافی را در مطب خود اجرا و تفسیر کنند و سپس نتایج را به پزشک اصلی و یا مرکز درمانی ارسال کنند.
با توجه به نتایج پزشک ممکن است انجام آزمایش‌ها و تست‌های دیگری را توصیه کند.
خطرات و ریسک‌ها
سونوگرافی بیضه‌ها روشی کم ریسک در نظر گرفته می‌شود. این تست ممکن است موجب ناراحتی و یا درد در صورتی که آسیب یا تورم در ناحیه بیضه‌ها وجود داشته باشد، شود.
برخی روش‌های تصویربرداری از اشعه‌های رادیواکتیو استفاده می‌کنند اما سونوگرافی این‌طور نیست که این روش را نسبت به دیگر روش‌ها کم ریسک تر می‌کند.
نتیجه گیری
سونوگرافی روشی ایمن و مؤثر برای ایجاد تصویر از داخل بدن است.
سونوگرافی بیضه می‌تواند تصویری بسیار واضح از مشکلی که بر بیضه‌ها تأثیر می‌گذارد ایجاد کند. این به پزشک اجازه می‌دهد تا در مورد اقدامات درمانی بعدی تصمیم گیری کند.
تصویربرداری بیمارستان ابن سینا
بخش تصویربرداری بیمارستان ابن سینا با برخورداری از تجهیزات پیشرفته و مدرن و همچنین حضور پزشکان مجرب و متعهد، آماده خدمت رسانی به مراجعین محترم است. جهت کسب اطلاعات بیشتر و نوبت دهی با شماره ۴۷۹۰۰ – ۰۲۱ تماس حاصل نمایید.
