علل سرطان ریه در مردان و زنان ممکن است متفاوت باشد. برخی از انواع سرطان ریه در مردان رایجتر هستند، اگرچه علائم آنها عمومی هستند.
سرطان ریه
بر اساس اطلاعات انجمن سرطان آمریکا، سرطان ریه دومین سرطان شایع و مهمترین عامل مرگ و میر بر اثر سرطان در مردان و زنان در آمریکاست.
افراد سیگاری در معرض خطر بسیار زیادی در ابتلا به سرطان ریه هستند. در اکثر نقاط جهان سیگار کشیدن در میان مردان رایجتر از زنان است.
در این مقاله به علائم و نشانههای اولیه سرطان ریه در مردان نگاهی میاندازیم. همچنین در مورد زمان مراجعه به پزشک و نحوه تشخیص و همچنین کنترل علائم نکاتی را ارائه میدهیم.
علائم و نشانههای اولیه سرطان ریه
در مراحل اولیه، سرطان ریه اغلب علائمی در افراد ندارد. این نشانهها و علائم با شیوع و گسترش سرطان، ظهور پیدا میکنند.
تشخیص زودهنگام و درمان میتواند امید فرد و دورنمای بهبودی را به میزان قابل توجهی افزایش دهد.
سرطان ریه سلول غیر کوچک یا NSCLC رایجترین نوع سرطان ریه است.
علائم این نوع سرطان در زنان و مردان بکسان هستند و شامل موارد زیر هستند.
- سرفهای که بیش از چند هفته طول بکشد
- سرفه خونی
- خسخس هنگام تنفس
- درد قفسه سینه
- درد هنگام تنفس و یا سرفه
- تنگی نفس
- گرفتگی صدا
- عفونت مکرر ریه، مانند سینهپهلو یا برونشیت که به دلیل انسداد مجرای تنفسی توسط سلولهای سرطانی رخ دهند
- آتلکتازی، آسیب دیدگی ریه به علت انسداد مجرای تنفسی بر اثر سرطان
اگر کارسینوم سلول-سنگفرشی که نوعی سرطان پوست است، به ریهها شیوع پیدا کند، ممکن است فرد دچار سندروم پارانئوپلاستیک نیز شود.
سندروم پارانئوپلاستیک در مواقعی رخ میدهد که سلولهای سرطانی و یا سلولهای سیستم ایمنی، هورمونها و یا دیگر موادی تولید کنند که بافتهای اطراف را تغییر دهد. این سندروم ممکن است علائمی همچون موارد زیر داشته باشد.
- مشکلات حرکتی و حفظ تعادل
- گرفتگی عضلانی
- حرکات غیرارادی
- از دست دادن تناسب عضلانی
- ضعف عضلانی
- مشکل در بلعیدن
- لکنت زبان
نوع دیگری از سرطان ریه که سرطان ریه سلول کوچک یا SCLC نامیده میشود، در مردان و زنان رایجتر بود. اگرچه میزان اختلاف در حال کمتر شدن است چرا که میزان سرطان ریه در مردان در دهه گذاشته رو به کاهش بوده است.
SCLC معمولاً نزدیک مجرای هوای مرکزی گسترش پیدا میکند و اغلب به مغز شیوع پیدا میکند. علائم اولیه شامل موارد زیر است:
- سر درد
- تغییر در بینایی
- ضعف در یک سمت بدن
- تغییر در رفتار
زمان مراجعه به پزشک
افراد مبتلا به سرطان ریه اغلب در مراحل اولیه علائم خاصی ندارند. با گسترش بیماری، علائم نیز ظاهر میشوند و ممکن است به دیگر نقاط بدن نیز شیوع پیدا کند.
افراد اغلب علائم و نشانههای ابتلا به سرطان ریه را با اثرات سیگار کشیدن و یا بیماریهای معمولی همچون عفونت، اشتباه میگیرند.
تشخیص زودهنگام و درمان سرطان ریه میتواند در زندگی فرد تأثیر زیادی بگذارد. اگر فرد هر کدام از موارد زیر را در خود مشاهده کرد، باید به پزشک مراجعه کند:
- تنگی نفس
- سرفهای که مداوم باشد
- خلط خونی
- سرفه خونی
- درد قفسه سینه
- درد استخوان
- از دست دادن وزن بدون دلیل
- سر درد
- گرفتگی صدا
تشخیص سرطان ریه
امروزه پزشکان قادر به تشخیص و درمان سرطان ریه در مراحل اولیه در مردان و زنان هستند. افرادی که در مراحل اولیه سرطان اقدام به شروع درمان کنند شانس بیشتری در بهبود و در نتیجه زندگی طولانیتر دارند.
برای مشاهده علائم سرطان ریه، پزشک ممکن است وضعیت سلامت کلی فرد را بررسی کند. انجام معاینه فیزیکی و تست اسپیرومتری از دیگر اقدامات است. در تست اسپیرومتری پزشک از فرد درخواست میکند تا داخل دستگاه کوچکی به اسم اسپیرومتر تنفس کند که میتواند مشکلات ریه را تشخیص دهد.
انجام آزمایش خون بهمنظور بررسی دیگر علل احتمالی علائم همچون عفونت نیز میتواند مفید باشد.
برای تشخیص دقیق پزشک ممکن است یکی از آزمایشهای زیر را تجویز کند:
- تصویربرداری: تصویربرداری به پزشکان اجازه میدهد تا به داخل بدن نگاهی بیندازند و علائم سرطان ریه و دیگر بیماریها را بررسی کنند. تصویربرداری ممکن است شامل X-ray قفسه سینه و یا CT اسکن باشد.
- سیتولوژی خلط: در این آزمایش از فرد خواسته میشود تا مقدار کمی از خلط خود را برای آنالیز توسط میکروسکوپ و یافتن سلولهای سرطانی به آزمایشگاه تحویل دهند.
- نمونه برداری: در این روش، پزشک مقدار کمی از سلولهای ریه فرد را بهمنظور آنالیز دز آزمایشگاه بر میدارد. بهمنظور برداشتن نمونه از لوله باریکی که از طریق دهان یا بینی وارد بدن میشود استفاده میشود.
نکاتی برای مقابله با علائم و نشانههای سرطان ریه
برخی اقدامات ساده هستند که فرد با انجام آنها میتواند علائم بیماری را بهبود دهد و از بدتر شدن آنها جلوگیری کند.
یکی از مهمترین اقدامات توقف سیگار کشیدن یا استفاده از دیگر محصولات تنباکو است. فرد باید کمتر در معرض دود سیگار دیگران قرار بگیرد. این به فرد کمک میکند تا بهراحتی تنفس کند و از تنگی نفس و سرفه جلوگیری کند.
اقدامات زیر نیز ممکن است به بهبود تنگی نفس کمک کند.
- تنفس آرام، دم هوا با استفاده از بینی و بازدم با دهان
- حفظ آرامش و خونسردی با گوش دادن به موسیقی، یوگا و یا مطالعه
- هدایت هوای خنک بهصورت با استفاده از فن و یا پنجره
- پیدا کردن مکانی راحت و به جلو خم شدن
- پرهیز از فعالیتهایی که تنگی نفس را تشدید میکنند، برای مثال بهجای استفاده از راه پله از آسانسور استفاده کرد
- خوردن وعدههای غذایی کوچکتر و پرهیز از خوردن لقمههای بزرگ
همچنین میتوان از دارو و اکسیژن برای بهبود شرایط تنفس استفاده کرد.
برخی افراد مبتلا به سرطان سینه ممکن است به استفاده از برخی روشهای درمانی برای کاهش درد و استرس نیاز داشته باشند.
- طب سوزنی
- هیپنوتیزم
- ماساژ
- یوگا
- مدیتیشن
کلام آخر
سرطان ریه مهمترین عامل مرگ و میر ناشی از سرطان در مردان و زنان است.
تشخیص زودهنگام و درمان بهموقع میتواند امید به زندگی فرد را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. هر فردی که دارای علائم گفته شده در این مقاله باشد باید حتماً به پزشک مراجعه کند.