بیماری دیابت از بیماریهای مزمن نسبتا شایع در جهان است که به طور متفاوتی تمام نژادها را درگیر می سازد. شیوع و بروز بیماری در بسیاری از جوامع به ویژه در کشورهای در حال توسعه رو به افزایش دارد. طی دهه های اخیر, مطالعات همه گیر شناختی (اپیدمیولوژیک) متعددی درباره شیوع دیابت نوع ۲ در کشور ایران به انجام رسیده که بر پایه آنها جمعیت دیابتی های ایران بیش از ۱.۵ میلیون نفر برآورد شده است.

بجز موارد خاصی از دیابت ناشی از بارداری ، سایر انواع دیابت قابل درمان نیستند و اقدامات انجام شده برای بیماران به منظور کنترل بیماری انجام میشود و غالباً باید تا آخر عمر ادامه یابند.کنترل و مدیریت بیمار مبتلا به دیابت ، یکی از موارد واضح و آشکار و بسیار مناسب از کارگروهی در پزشکی به شمار میرود ،فرد مبتلا به دیابت نیاز به مشاوره های مختلف از جمله مشاوره روانپزشکی و رفتاری ، مشاوره تغذیه ، مشاوره تخصص قلب و عروق ، مشاوره متخصص چشم پزشکی و البته مشاوره متخصص داخلی دارد .علاوه بر اینها بسته به شرایط بیمار ممکن است مشاوره های اضافی نیز برای بیمار در نظر گرفته شود.

انواع: دیابت که در این مقاله منظور از دیابت ، دیابت شیرین است به انواع زیر تقسیم میشود:

۱-دیابت نوع A :

بطور کلی کربوهیدراتی که در روز مصرف میشود، در بدن باید تبدیل به گلوکز شود . این گلوکز توسط سلولهای بدن جذب میشود تا انرژی لازم برای اعمال حیاتی سلولها تامین شود . هورمون انسولین که از لوزالمعده ترشح میشود ، ورود گلوکز به درون سلولها را تسریع میکند . هنگامی که انسولین وجود نداشته باشد یا به اندازه کافی تولید نشود و یا سلولها نتوانند از این انسولین جهت انتقال گلوکز به درون خود استفاده کنند ، دیابت رخ میدهد.

در دیابت نوعA  بدن قادر به تولید انسولین نیست ، به عبارت دیگر لوزالمعده تولید انسولین دچار نارسایی می شود. به این ترتیب کربوهیدراتهای خورد شده در بدن تبدیل به گلوکز میشوند اما این گلوکز نمی تواند جهت سوخت و ساز سلولی دارد سلول شود . نتیجه نهایی  بالا رفتن قند خون و آسیب سلولی است.در دیابت نوع A، سن ابتلا معمولا پایین تر است و به علت اهمیت بیماری یعنی فقدان انسولین ،درمان شامل تزریق انسولین است .

۲- دیابتB :

در این نوع دیابت که در گذشته به آن دیابت غیر وابسته به انسولین گفته می شد.انسولین تا حدی توسط لوزالمعده تولید می شود اما یا کافی نیست و یا سلولهای بدن نسبت به آن مقاومت نشان میدهند . دیابت نوع دو معمولا خفیف تر از نوع A است اما باز هم می تواند دور از حد تهدید کننده حیات باشد.

چاقی و افزایش وزن میتواند دیابت نوع B را تشدید نماید ، حدود ۹۰درصد افراد مبتلا به دیابت ، دچار نوع B هستند

۳- دیابت بارداری :

بارداری میتواند باعث نوعی مقاومت به انسولین شود ،  در این حالت اگر دیابت ایجاد شود ، به آن دیابت حاملگی اطلاق میشود ، قند خون مادر از طریق جفت به نوزاد منتقل می شود و لذا تشخیص این نوع از دیابت از اهمیت ویژه ای برخوردار است . دیابت بارداری (حاملگی) می تواند عوارض زایمان را افزایش دهد.

علائم :

• تاری دید
• تکرار ادرار
• خستگی مفرط
• افزایش گرسنگی
• تاخیر بهبود زخم ها

علاوه بر این علائم ، تغییرات رفتاری و خلقی ، اختلال در عملکرد جنسی و بروز عفونت می تواند در جریان دیابت رخ دهد.

دیابت به ویژه زمانی که زمانهای غربالگری مناسبی برای تشخیص به موقع آن توسط بیماری جامعه وجود نداشته باشد ، میتواند با علائم یکسان از عوارض آن تشخیص داده شود دفع پروتئین در ادرار ، اختلال بینائی و بیماری ایسکمک قلب از جمله این مواد است.

• اختلالت بینایی
• اختلالات کلیوی
• اختلالات شنوایی
• اختلالات قلبی ، عروقی
• اختلالات خلقی نظیر افسردگی

دیابت عامل ایجاد حدود ۳ درصد از کل نابینایی ها در دنیاست ، دیابت همچنین نخستین علت قطع عضو در ایالات متحده به شمار میرود . اولین علت نارسایی کلیه و نیاز به دیالیز نیز در دیابت کنترل نشده است.

درمان :

درمان دیابت شامل درمانهای دارویی و کنترل منظم است.

در درمان ممکن است داروهای مختلفی به کار روند این داروها از انسولین تا داروهایی که باعث کاهش مقاومت سلولها و یا افزایش تولید انسولین در لوزالمعده می شوند متغیرند . اصل اساسی در دیابت ، تشخیص در کوتاه ترین زمان ممکن و شروع یک درمان قاطع برای کاهش موثر قند خون است . به دلایل نا مشخص ممکن است بیمار از شروع انسولین واهمه داشته باشد یا  تصور کند درمان با انسولین عوارض بیشتری برای وی دارد . واقعیت این است که در حال حاضر اغلب پروتکل های درمان در انسولین ، بر درمان هر چه زودتر با انسولین تاکید می کنند.

نکته مهم در کنترل دیابت به آن است که به اسم درمان دارویی (با انسولین یه داروهای دیگر ) تنها بخشی از درمان دیابت را در بر میگیرند. بخش زیادی از مدیریت یک بیمار دیابتی به مراقبت های مربوطه باز میگردد . معاینه و بررسی سالیانه از نظر قلبی چشم و کلیه ها از جمله مراقبت های اساسی در دیابت هستند.

شتشوی روزانه پاها ، مراجعه زود هنگام به پزشک در صورت بروز زخم در اندام تحتانی ، پرهیز از پوشیدن کفش تنگ میتوانند از ایجاد عوارض جدی در اندام تحتانی پیشگری به عمل آورند ، به این ترتیب ، به نظر میرسد نقش خانواده در کنترل و درمان مناسب فرد مبتلا به دیابت غیر قابل انکار و بسیار مهم است.

کلینیک غدد بیمارستان ابن سینا

کلینیک غدد بیمارستان ابن سینا با تکیه بر دانش پزشکان متخصص و با تجربه خود، آماده خدمت رسانی به مراجعین جهت درمان طیف وسیعی از اختلالات غددی و متابولیک است. مسائل مربوط به دیابت، تغذیه، پوکی استخوان، اختلالات هیپوفیز و تیروئید، مشکلات مربوط به افراد تراجنسیتی، پیوند اعضاء و … در این کلینیک مورد درمان و بررسی قرار می گیرند.جهت اخذ نوبت با شماره ۴۷۹۰۰ – ۰۲۱ تماس حاصل نمایید و یا از سیستم نوبت دهی اینترنتی موجود در سایت استفاده فرمایید.